Οταν πριν από 23 χρόνια αποφασίστηκε με νόμο (το 1989) η προσωρινή παράδοση σε κρατουμένους των κλειδιών από τα κελιά τους με την εφαρμογή του θεσμού των πενθήμερων αδειών, οι αρμόδιοι (νομοθέτης, δικαστές, εισαγγελείς και σωφρονιστικοί) γνώριζαν καλά ότι επρόκειτο για ένα εγχείρημα υψηλού ρίσκου.
Η ιστορία, με πρόσφατο παράδειγμα τον καταδικασμένο σε τετράκις ισόβια για πέντε δολοφονίες Μιχάλη Μακρυγιάννη, απέδειξε ότι σε ορισμένες περιπτώσεις οι κρατούμενοι δεν επιστρέφουν πίσω στη φυλακή επιλέγοντας να μετατρέψουν τη νόμιμη άδεια που τους χορηγήθηκε σε... απόδραση.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του υπουργείου Δικαιοσύνης, όμως, σε ποσοστό 96,5% οι κρατούμενοι στους οποίους τα συμβούλια των φυλακών χορηγούν άδειες αποδεικνύονται καθ' όλα «νομοταγείς» και επιστρέφουν στο κελί τους στην ώρα τους, περιμένοντας να φτάσει η στιγμή που θα ανοίξουν την επόμενη παρένθεση ελευθερίας στην έκτιση της ποινής τους.
Κατά τη διάρκεια ενός έτους χορηγούνται, όπως δείχνουν τα στατιστικά στοιχεία, 5.000 άδειες που αναλογούν σε 2.000 κρατουμένους. «Πρωταθλητές» πάντως στην παραβίαση των αδειών αποδεικνύονται οι βαρυποινίτες, οι οποίοι κατά κανόνα εκτίουν πολυετείς ποινές κάθειρξης και ως εκ τούτου δεν υπολογίζουν μία ακόμη τιμωρία που θα προστεθεί στο ποινικό τους μητρώο.
Στο παρελθόν ο γνωστός ως «αρχηγός της εταιρείας δολοφόνων» Χρήστος Παπαδόπουλος είχε επίσης παραβιάσει την άδειά του. Εκείνος μάλιστα δεν περίμενε καν να πάρει δέκα άδειες, όπως ο Μιχ. Μακρυγιάννης, αφού μόλις τη δεύτερη φορά - το Πάσχα του 2001 - δεν επέστρεψε στην ώρα του. Συνελήφθη βέβαια τον Σεπτέμβριο του ίδιου έτους, όταν εντοπίστηκε στην Κυψέλη σε διαμέρισμα που είχε ενοικιάσει απέναντι από την Ευελπίδων χρησιμοποιώντας πλαστή ταυτότητα.
Κάποια άλλη φορά κρατούμενος δεν επέστρεψε στη φυλακή μετά το τέλος της τελευταίας του άδειας, παρά το γεγονός ότι σε περίπου έναν μήνα θα είχε εκτίσει το σύνολο της ποινής του και θα ήταν πάλι ελεύθερος με τη βούλα του νόμου.
Το ζήτημα του θεσμού της πενθήμερης άδειας που χορηγείται σε όσους συγκεντρώνουν τις προϋποθέσεις - έκτιση του 1/5 της ποινής τους και καλή διαγωγή στη φυλακή, χωρίς κανένα πειθαρχικό παράπτωμα ή τιμωρία - επανέρχεται στο προσκήνιο κάθε φορά που κάποιος κρατούμενος αποφασίζει να μην επιστρέψει στο κελί του.
Τα αρμόδια συμβούλια των φυλακών, με επικεφαλής εισαγγελείς και με βάση τα στοιχεία που προκύπτουν από τον φάκελο του κάθε κρατουμένου, ανεξάρτητα από τη βαρύτητα του εγκλήματος που έχει διαπράξει, αποφασίζουν κατά περίπτωση αν και πότε θα του δώσουν ολιγοήμερο... εξιτήριο από τη φυλακή.
Από εκεί και πέρα είναι στο χέρι του ίδιου του κρατουμένου να μην προδώσει την εμπιστοσύνη που του έδειξε η Πολιτεία, παράλληλα με τη δυνατότητα να κάνει μια... πρόβα επανένταξης στο κοινωνικό σύνολο.
Οσοι ασχολούνται με το θέμα της χορήγησης των αδειών και γνωρίζουν καλά τον κόσμο των φυλακών συμφωνούν ότι ο θεσμός είναι απολύτως αναγκαίος. Πρόκειται εξάλλου για θεσμό που δεν αποτελεί πρωτοτυπία του έλληνα νομοθέτη, αλλά προβλέπεται σε διεθνείς συνθήκες και ευρωπαϊκά κείμενα και στους Στοιχειώδεις Κανόνες Μεταχείρισης Κρατουμένων του ΟΗΕ. Αν λοιπόν η χώρα μας δεν τηρήσει όσα προβλέπονται σε διεθνή κείμενα και συμβάσεις, κινδυνεύει να καταδικαστεί από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου