Δουλεμπόριο στις φυλακές

Δημοσιεύτηκε στο ΠΟΝΤΙΚΙ, 
τεύχος 1740 στις 27 Δεκεμβρίου 2012

Δεν πρόκειται για φθηνή εργασία. Δεν πρόκειται για μαύρη εργασία. Πρόκειται καθαρά για σύγχρονη δουλεία, με την ευχή του… νόμου. Το τελευταίο διάστημα βλέπουν το φως της δημοσιότητας ολοένα και πιο ανατριχιαστικές λεπτομέρειες για το καθεστώς «εργασίας» στο οποίο υπόκεινται οι κρατούμενοι στις ΗΠΑ όπου οι φυλακές έχουν μετατραπεί σε μια απέραντη δεξαμενή εξευτελιστικά φθηνού ανθρώπινου δυναμικού που παράγει ολοένα και μεγαλύτερα κέρδη για πολυεθνικές κάθε είδους.

Όλα ξεκίνησαν όταν το 1979 το αμερικανικό κογκρέσο ενέκρινε το Πρόγραμμα Πιστοποίησης Φυλακών (PIE). Η ιδέα ακουγόταν καλή: οι κρατούμενοι θα είχαν εφεξής τη δυνατότητα να εργάζονται, κάτι που θα τους προσέφερε μεταξύ άλλων και πιο κατάλληλα εφόδια για την επανένταξή τους στην κοινωνία μετά την αποφυλάκισή τους. Για να εμποδίσουν μάλιστα τους επιτήδειους να εκμεταλλευτούν το νέο πρόγραμμα αλλά και για να αποτρέψουν συνθήκες «αθέμιτου ανταγωνισμού», ο αρχικός νόμος προέβλεπε ότι η εργασία των κρατουμένων θα έπρεπε να πληρώνεται με ωρομίσθιο που «θα είναι πολύ κοντά σε αυτό που ισχύει στον ιδιωτικό τομέα».

Η εξέλιξη όμως ήταν πολύ διαφορετική. Το 1995 έγινε μια «τροποποίηση» του αρχικού νόμου που επέτρεψε την παράκαμψη σχεδόν όλων των «προϋποθέσεων» που προβλέπονταν για την εφαρμογή του… Δίπλα στον όρο «εργασία» – η οποία, όπως είπαμε, έπρεπε να πληρώνεται ακολουθώντας τα στάνταρ του ιδιωτικού τομέα – προστέθηκε ο όρος «υπηρεσία». Πλέον, οι κρατούμενοι μπορούσαν να προσφέρουν, εκτός από «εργασία», και «υπηρεσίες» για τις οποίες δεν θα υπήρχε «συγκεκριμένο μισθολογικό πλαίσιο». Το ποιος θα αποφάσιζε τι αποτελεί «εργασία» και τι «υπηρεσία»… ήταν άλλο θέμα, με το οποίο ο νέος νόμος δεν ασχολήθηκε.

Βιομηχανία

Αυτό που προκαλεί ακόμη μεγαλύτερο… τρόμο, και στην πραγματικότητα «εξηγεί» το πώς και το γιατί φτάσαμε σήμερα οι φυλακισμένοι στις ΗΠΑ να έχουν μετατραπεί σε σύγχρονους δούλους, είναι η ταυτοποίηση των εισηγητών της συγκεκριμένης τροποποίησης. Πρόκειται για το γνωστό και ισχυρότατο αμερικανικό λόμπι, την Alec. Η τελευταία εκπροσωπεί τις μεγαλύτερες εταιρείες που δραστηριοποιούνται σε έναν από τους πιο δυναμικά αναπτυσσόμενους κλάδους των ΗΠΑ: τη βιομηχανία των φυλακών.

Πράγματι, οι πολυεθνικές που σήμερα εκμεταλλεύονται χιλιάδες εργατικά χέρια έναντι 50 σεντ την ώρα – υποχρεώνοντάς τους να δουλεύουν υπό άθλιες συνθήκες σε χωράφια ή σε εργοστάσια – πάνε χέρι - χέρι με τις εταιρείες - κολοσσούς που έχουν βάλει σκοπό να θέσουν υπό τον έλεγχό τους το αμερικανικό σωφρονιστικό σύστημα. Δεν είναι τυχαίο που η ιστορία της ιδιωτικοποίησης του σωφρονιστικού συστήματος των ΗΠΑ ξεκινάει να… απογειώνεται μετά την ψήφιση του PIE, δηλαδή στις αρχές της δεκαετίας του ’80.

Τότε, ο «πόλεμος κατά των ναρκωτικών» είχε οδηγήσει στη συμφόρηση των φυλακών αυξάνοντας δραματικά τα κόστη συντήρησής τους για το Δημόσιο. Ο ιδιωτικός τομέας… το είδε σαν ευκαιρία. Ξεκίνησαν από τα κυλικεία, μετά ανέλαβαν τη μεταφορά των κρατουμένων και τελικά κατέληξαν… στην ανάληψη της διαχείρισης ολόκληρης της φυλακής. Σήμερα, λειτουργούν 264 ιδιωτικές φυλακές στις ΗΠΑ και οι περισσότερες εξ αυτών ανήκουν στην Corrections Corporation of America (CCA) και την GEO Group, δύο εταιρείες που μαζί έχουν την «ευθύνη» για 160.000 κρατούμενους και είναι εξέχοντα μέλη του λόμπι Alec.

Αύξηση των συλλήψεων

Μέσω του πανίσχυρου λόμπι, οι εταιρείες αυτές έχουν καταφέρει να προωθήσουν τα τελευταία χρόνια μια σειρά από άκρως αμφιλεγόμενες νομοθεσίες που οδηγούν σε κατακόρυφη αύξηση των συλλήψεων (μαζική παραγωγή κρατουμένων) και αφαιρούν από το σύστημα τον «σωφρονιστικό» του χαρακτήρα, καθώς… κάτι τέτοιο δεν είναι προς το συμφέρον της νέας, πολλά υποσχόμενης, βιομηχανίας.

Οι κρατούμενοι που καταλήγουν στις φυλακές υπό τη CCA και τις υπόλοιπες ιδιωτικές επιχειρήσεις του κλάδου δεν αποτελούν πλέον παρά το «προϊόν» που θα επιτρέψει στις εν λόγω εταιρείες να πλουτίσουν… πόσω μάλλον όταν οι φυλακές που έχουν εξαγοράσει, βρίσκονται σε πολιτείες όπως η Αριζόνα, όπου οι κρατούμενοι «είναι υποχρεωτικό να εργάζονται». Χαρακτηριστικό των απίστευτων διαστάσεων που παίρνει η βιομηχανία των φυλακών στις ΗΠΑ είναι ότι η CCA δεν δίστασε πριν από λίγους μήνες να αποστείλει επιστολές σε 48 πολιτείες προσφέροντας να εξαγοράσει τις φυλακές τους σε αντάλλαγμα εγγύησης από τις αρχές ότι θα διατηρούν την πληρότητά τους κατά τουλάχιστον 90%!

Βέβαια, ο ιδιωτικός τομέας δεν είναι ο μόνος που… επωφελείται από το σύγχρονο δουλεμπόριο. Με σχεδόν 2 εκατομμύρια κρατούμενους στις ΗΠΑ… γίνεται κατανοητό ότι «υπάρχει ψωμί για όλους». Σύμφωνα με στοιχεία του Left Business Observer, οι φυλακισμένοι παράγουν το 100% από τα κράνη, τις σφαίρες και τα αλεξίσφαιρα γιλέκα που χρησιμοποιούνται στον στρατό. Πέραν αυτού, παράγουν μεταξύ άλλων το 92% των εξαρτημάτων για φούρνους, το 36% ηλεκτρικών συσκευών για το σπίτι που παράγονται στη χώρα, 30% των μικροφώνων/ακουστικών που παράγονται στη χώρα καθώς και το 21% των ειδών γραφείου.

Ρεκόρ κρατουμένων

◆ Οι ΗΠΑ έχουν τους περισσότερους κρατούμενους από οποιαδήποτε άλλη χώρα. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, στις ΗΠΑ συγκεντρώνεται το 25% των φυλακισμένων όλου του κόσμου, την ώρα που ο πληθυσμός της χώρας αντιστοιχεί σε μόλις 5% του συνόλου.

◆ Σήμερα λειτουργούν 264 ιδιωτικές φυλακές στις ΗΠΑ. Ιδιωτικές φυλακές λειτουργούν και στη Βρετανία καθώς και στο Ισραήλ.

◆ Οι κρατούμενοι σε αμερικανικές ιδιωτικές φυλακές υπολογίζονται γύρω στους 200.000 και αυξήθηκαν κατά 37% τα τελευταία 8 χρόνια.

◆ Το 2020 αναμένεται οι ιδιωτικές φύλακες των ΗΠΑ να «φιλοξενούν» 360.000 κρατούμενους.

◆ Η CCA έχει υπό τον έλεγχό της 66 φυλακές και ο ετήσιος τζίρος της αγγίζει τα 1,7 δισ. δολάρια. Από αυτά, το καθαρό της κέρδος υπολογιζόταν στα 550 εκατ. το 2011.

◆ Η CCA, η οποία είναι εισηγμένη στο χρηματιστήριο, δαπάνησε 17,4 εκατομμύρια δολάρια από το 2004 έως σήμερα για τις ανάγκες του λόμπι Alec, σύμφωνα με το αμερικανικό Ινστιτούτο Center for Responsive Politics.

Πηγή: http://topontiki.gr