Εγκληματικότητα και Φυλακές - Βασίλης Στεφανάκος

Είμαι στην φυλακή της Λάρισας. Η πτέρυγα μου είναι ένα διώροφο κτίριο που συγκατοικούμε 280 κρατούμενοι εκ των οποίων οι περίπου μισοί είναι άραβες ή γενικότερα μουσουλμάνοι. Άνθρωποι, κατά την άποψή μου, πολιτικοί πρόσφυγες –τουλάχιστον οι περισσότεροι- διότι οι πολιτικές είναι αυτές που αναγκάζουν τον κόσμο να ξενιτεύεται και να ακολουθεί ένα τόσο βασανιστικό ταξίδι στο αβέβαιο.

Φανταστείτε ότι για να φτάσει κάποιος Αφγανός στην Γερμανία, συνήθως κάνει φυλακή σε κάθε χώρα από την οποία περνά, πέφτουν θύματα εκμετάλλευσης, πολύ ξύλο, βασανιστήρια και στην καλύτερη περίπτωση απαξία. Όλα αυτά με την επίδραση και των θρησκευτικών τους φανατισμών δημιουργούν ένα εκρηκτικό μίγμα, γίνονται άνθρωποι σκληροί, καχύποπτοι και το χειρότερο: ανυποχρέωτοι! Δυσκολεύονται να εκλάβουν την πιθανή καλή αντιμετώπιση σαν πράξη ανθρωπιάς. Νιώθουν ότι είναι σε ένα μονοπάτι επιβίωσης που όλα επιτρέπονται (ασθενής και οδοιπόρος αμαρτία ουκ έχειν). Έγκειται πλέον στα ιδιαίτερα εγγενή χαρακτηριστικά κάποιων από αυτούς να αντιπαρέλθουν όλα τα δεινά και να συμπεριφερθούν σαν φιλοξενούμενοι, κάτι που βέβαια είναι πολύ δύσκολο μια που δεν είχαν την ευκαιρία να αποκτήσουν τα επίκτητα χαρακτηριστικά των αρχών και της καλλιέργειας. Αν τα είχαν θα έμεναν στην πατρίδα τους να αγωνιστούν.

Από την άλλη πλευρά, κι εμείς δεν είμαστε οι καλύτεροι «οικοδεσπότες». Καμαρώνοντας ότι ανήκουμε στη Δύση συμμετέχουμε στο ΝΑΤΟ και είμαστε συνεργοί σε εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, βομβαρδίζοντάς τους και σκοτώνοντάς τους με σκοπό να κλέψουν οι «κανονικοί» δυτικοί τις πλουτοπαραγωγικές πηγές τους. Οταν έρχονταν σε εμάς, τους εκμεταλλευόμασταν σα φθηνά εργατικά χέρια, αλλά και στην περίπτωση που τους φερόμασταν καλά, πιο πολύ φιλοζωική χαρακτηρίζονταν η συμπεριφορά μας, παρά ανθρώπινη, κάτι σαν το «κατοικίδιο μελαχρινούλη που... είναι καλός ο καημενούλης».

Δεν έχει καμία αξία να διανθίσω την περιγραφή μου με καθημερινά περιστατικά μέσα στην φυλακή: μαχαιρωμάτων, ξυλοδαρμών, αυτοτραυματισμών. Ειδικότερα στην φυλακή, η συμβίωση είναι πολύ δύσκολη. Σημειώστε ότι τόσο κοντά όλο το εικοσιτετράωρο, δεν ζεις ούτε με την οικογένεια σου. Αλλά πέρα από αυτά, είναι ΑΝΘΡΩΠΟΙ και ΠΡΟΣΦΥΓΕΣκαι είναι υποχρέωση μας εμείς που είμαστε στον τόπο μας και είμαστε δυνατότεροι να διαχειριζόμαστε ψύχραιμα τις ιδιαίτερες συνθήκες.

Από αυτούς τους 280 κρατούμενους της πτέρυγας που προανέφερα, είναι πάνω από 150 οι πολύ ή λίγοεξαρτημένοι. Άλλοι να ακολουθούν φαρμακευτική αγωγή επισήμως και άλλοι ανεπισήμως λόγω prestige. Γιατί στις ελληνικές φυλακές αδιακρίτως, χορηγούν ψυχοφάρμακα. Φανταστείτε ότι εάν συλλάβουν κάποιον έξω έστω με ένα από τα πέντε ή έξι φάρμακα που πίνει επισήμως εδώ, θα πάει φυλακή για κατοχή και χρήση ναρκωτικών. Μόλις πας σε έναν ψυχίατρο –διεκπεραιωτή- σου συνταγογραφεί ό, τι ψυχοφάρμακο θέλεις. Τα πίνεις και κοιμάσαι σαν φυτό, πολλές φορές και με την προτροπή της διοίκησης για να ησυχάζει το κεφάλι τους, γιατί αρκετά συχνά υπάρχουν περιπτώσεις που όλο το βράδυ κοπανάνε τις πόρτες, κόβουν τα χέρια τους, ράβουν το στόμα τους, ουρλιάζουν και πρέπει ΕΝΑΣ υπάλληλος να διαχειριστεί αυτήν την κατάσταση.

Αυτή η κατάσταση σοβεί στις φυλακές με αποτέλεσμα οι κάποιοι εγκρατείς που ελέγχουν την συμπεριφορά τους σε ένα τέτοιο περιβάλλον, να κυλήσουν και αυτοί σε αυτές τις πρακτικές. Οπωσδήποτε δεν είναι όλοι οι χρήστες έτσι, αλλά όλα τα παραπάνω, δυστυχώς είναι ο κανόνας. Αυτή είναι άλλη μία συνομοταξία κρατουμένων οι οποίοι βιώνουν εγκατάλειψη, αδικία και οι οποίοι δυστυχώς δεν συνειδητοποιούν και τις δικές τους ευθύνες, αλλά σιγά σιγά χάνεται και το κέφι να παλέψουν για τον εαυτό τους και την οικογένεια τους. Δε νιώθουν καμία υποχρέωση και πώς να νιώσουν; Οι υποχρεώσεις εγείρονται από τα δικαιώματα. Και δικαιώματα στην φυλακή δεν υπάρχουν. 

Οι παραβάτες αντιμετωπίζονται από την πολιτεία σαν «λαθραίοι» άνθρωποι, όπως και οι πρόσφυγες σαν λαθρομετανάστες. Όλοι αυτοί ζουν λαθραία και αποξενωμένοι από τους υπόλοιπους ανθρώπους με τα κόμπλεξ κατωτερότητας, με κακίες και όλα αυτά δημιουργούν «λαθραίες» σκέψεις. Όταν είναι μέσα στην φυλακή όλα αυτά τα άτομα μαλώνουν περισσότερο με τον εαυτό τους. Όταν είναι έξω, όλα αυτά τα συναισθήματα αντανακλούν οργή προς την κοινωνία. Εχοντας βιώσει βίο αβίωτο και θεωρώντας αναπόφευκτη την επιστροφή τους στην φυλακή, αρκετοί από αυτούς εκτιμούν ότι όσο πιο σκληροί γίνονται, τόσο πιο πολύ σεβασμό εισπράττουν στην φαύλη κοινωνία των φυλακών και το αποτέλεσμα είναι αυτή η αδικαιολόγητη και σκληρή εγκληματικότητα.

Αυτά δημιουργεί το σωφρονιστικό σύστημα: αυτοκαταστροφικούς εν δυνάμει, ανθρώπους-σκιές που δεν έχουν πολλά να χάσουν και αντιπαθούν όσους περνούν καλύτερα. Αυτό κατά την γνώμη μου αποτελεί ασύμμετρη απειλή,γιατί όσο πάει εντείνεται και χειροτερεύει. 

Ελπίδα υπάρχει. Εγώ που ζω εδώ, βλέπω ότι είναι ευμετάβλητοι, αν προσπαθήσεις αρκετά. Αλλά ουσιαστικά δεν γίνεται καμία προσπάθεια. Θα επιμείνω ότι είναι τακτική του συστήματος, διότι οι δυνατοί φυλάσσονται, δεν έχουν πρόβλημα. Αντιθέτως ο φόβος και η αγωνία δημιουργούν εξάρσεις συντηρητισμού στην κοινή γνώμη, επιτρέποντας στα κυκλώματα και να κερδοσκοπούν κάνοντας security και να δικαιολογούν τις ακρότητες της αστυνομίας. Αλλά ακόμα πιο σοβαρό ζητούμενο για το σύστημα είναι να έχει έναν κόσμο φοβισμένο και φτωχό στον οποίον οι πολιτικές σκέψεις φαντάζουν πολύ ελιτίστικη διαδικασία.

Εάν συνειδητοποιούσαν και οι «λαθραίοι» και η κοινή γνώμη την πηγή του προβλήματος, σίγουρα θα γινότανε καλύτερη η ζωή μας.

Υ.Γ., μόλις δροσίσει λίγο θα πούμε και για την εγκληματούσα δικαιοσύνη…

Βασίλης Στεφανάκος 

Σάββατο 14 Ιουλίου 2012 

Φυλακές Λάρισας